Σε μια από τις πιο απομονωμένες γωνιές της Βόρειας Πίνδου, εκεί όπου συμβιώνουν τα χωριά της «Λάκκας του Αώου» με αυτά του ΒΑ Ζαγορίου, εκεί όπου ο πολύπαθος ποταμός Αώος εξακολουθεί να διασχίζει τα ψηλά βουνά ομώνυμης χαράδρας, σε συνδιοργάνωση της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία του Αώου και του Φεστιβάλ Βωβούσας, μια παρέα φίλων ανταποκρίθηκε στη πρόσκληση να συμμετέχει σε ένα απαιτητικό ποδηλατικό διήμερο, αφιερωμένο στην Χαράδρα του Αώου.
Photo Credits κεντρικής φωτογραφίας: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Η ομάδα σχεδίασε και πραγματοποίησε το Σάββατο 12 και την Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου την κυκλική διαδρομή Βωβούσα-Δίστρατο-Άρματα-Παλιοσέλι-Πάδες-Ηλιοχώρι-Βρυσοχώρι-Γυφτόκαμπος-Λάιστα-Βωβούσα (με μια προγραμματισμένη διανυκτέρευση στον Γυφτόκαμπο στον ξενώνα Free Inn Zagori).
Η συνολική απόσταση των 140km με 4.050m θετικής υψομετρικής αγκαλιάζει ένα από τα πιό άγρια και δυσπρόσιτα τμήματα του Αώου ποταμού και περιλαμβάνει 30 από τα 70 χιλιόμετρα που καλύπτει ο Αώος επί ελληνικού εδάφους. Στην πορεία της συναντά και τους ζωοδότες παραποτάμους όπως το Ρέμα Γιόρτσα μετά το Δίστρατο, τις απαρχές της Βάλια Στάθη και το Ρέμα Ρασενίτης στους πρόποδες των χωριών Βρυσοχώρι και Ηλιοχώρι. Η διαδρομή κινείται όλη εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου και τέμνει τρεις Ζώνες Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών (ΙΙ α,β &γ). Ενώ κορυφές πάνω από από τα 2000μ, όπως το Αυγό, η Βασιλίτσα, ο Σμόλικας, η Αστράκα, αγκαλιάζουν όλη την διαδρομή σε κάθε της χιλιόμετρο.
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Παρασκευή 11/9 (βράδυ): Βωβούσα
Συνάντηση προετοιμασίας. Κάποιοι από τους συμμετέχοντες έχουν κάνει αυτή τη τόσο μεγάλη διαδρομή, ενώ για άλλους είναι εντελώς άγνωστη.
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Σάββατο 12/9 (8:00): Βωβούσα
Συνάντηση, στην πέτρινη γέφυρα της Βωβούσας, των ποδηλατών και της ομάδας υποστήριξης και εκκίνηση με 8,50οC για τον πρώτο σταθμό της διαδρομής, το Δίστρατο. Μια περιοχή με συνεχείς μεταβολές στη μορφή του εδάφους και ποικιλία στα δάση που διασχίζει. Συνοδοιπόροι της ομάδας πεύκα, δρύς, οξιές, έλατα. Η πρόσφατη συντήρηση τμήματος της διαδρομής από εκσκαφέα έκανε σε κάποια σημεία την κατάβαση αργή και ελαφρώς επικίνδυνη. Μετά από 30 χλμ χώματος, άφιξη στο Δίστρατο όπου εδώ και ώρα πρόβαλε χαμηλά στον ορίζοντα.
Επόμενος σταθμός, μετά από μια επίπονη ασφάλτινη ανηφόρα 5 χιλιομέτρων και μέσης κλίσης 7,2%, τα Άρματα στα 1.030μ. στις πλούσιες σε νερά και κατάφυτες με μαυρόπευκα πλαγιές της κορυφής Σμίλιανος του Σμόλικα.
Με την θέα της Χαράδρας του Αώου να είναι αντάξια της φήμης της συνέχεια έχουν οι Πάδες, το όμορφο χωριό που στέκεται κάτω από το Σμόλικα και πάνω από τον Αώο. Μικρή στάση στον Ξενώνα Munti Smolikas. Βλέποντας τους κατοίκους των χωριών να τακτοποιούν τους κήπους τους, αισθάνεται κανείς πλέον το φθινόπωρο να έρχεται παρά την πολύ ζεστή ημέρα.
Επόμενο χωριό είναι το Παλιοσέλλι, ένα χωριό με ιδιαίτερη ιστορία. Η ονομασία του Παλαιοσελλίου προέρχεται από τους αρχαίους Σελλούς, τους αρχαιότερους κατοίκους της επαρχίας Δωδώνης, η οποία τότε έφτανε ως την Ιλλυρία. Ο Ησίοδος και ο Όμηρος αναφέρουν ότι οι Σελλοί βρήκαν καταφύγιο κοντά στους Τυμφαίους κτηνοτρόφους.
Μια γρήγορη κατάβαση μας οδηγεί στην Γέφυρα του Αώου στα 640μ υψόμετρο. Μετά την Βωβούσα είναι η πρώτη γέφυρα που συναντά κανείς στην πορεία του Αώου. Η επόμενη και τελευταία γέφυρα εντός ελληνικής επικράτειας, βρίσκεται στην Κόνιτσα. Άλλη μια παρατεταμένη ανηφόρα μας περνά από το Βρυσοχώρι και από εκεί στο Ηλιοχώρι. Είναι απόγευμα και ο ήλιος αρχίζει να πέφτει.
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Τα πρώτα 79 χλμ (31 χλμ χωμάτινης διαδρομής και τα υπόλοιπα 49 χλμ σε ασφάλτινη οδό) με 2501μ θετικής υψομετρικής ολοκληρώθηκαν.
Αφιξη της ομάδας στον Ξενώνα Free Inn Zagori όπου ο δρομέας μεγάλων ορεινών αποστάσεων Άκης Ζιάκας έχει διαμορφώσει μια όαση ηρεμίας μέσα στην κοιλάδα του Γυφτόκαμπου. Η διάθεση του Άκη, το απολαυστικό και πλήρες φυτοφαγικό μενού, το ηλιοβασίλεμα κάτω από την κορυφή Τσιουμάκο (2138μ), ο ενθουσιασμός της πρώτης μέρας, όλα μαζί κάνουν την ομάδα να περιμένει την επόμενη μέρα με μεγάλη προσμονή.
Κυριακή 13/9 (9:00) / Free Inn Zagori
Το πρωινή ψύχρα στον Γυφτόκαμπο είναι γλυκιά και όλοι απολαμβάνουν τον ήλιο που ανατέλλει κρατώντας μια κούπα καφέ και τρώγοντας δυναμωτικό πρωινό πριν την αναχώρηση.
Το πρώτο κομμάτι μέχρι την Λάιστα είναι γρήγορο, χωμάτινο και γεμάτο εναλλαγές στις κλίσεις. Λίγα χιλιόμετρα ανηφόρας πριν την Λάιστα μας δίνουν γεύση για την γνωστή τοις πάσι «ανηφόρα της Λάιστας» που θα ακολουθήσει μετά την απαραίτητη στάση στην πλατεία του χωριού με τα αιωνόβια πλατάνια και την πανοραμική θέα προς την Τύμφη.
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Τα 9,5 χιλιόμετρα που ακολουθούν μετά τη στάση είναι πραγματικά ανηφορικά (7,1% μέση κλίση) και αυτός είναι ο λόγος που οι αθλητές την κατατάσουν στα «αγαπημένα» τμήματα του «Protect Aoos ΜΤΒ Ultra». Η σύντομη στάση στο ψηλότερο σημείο (1740 μ) με την μαγευτική θέα προς τη Τύμφη αποζημιώνει για την ταλαιπωρία που προηγήθηκε. Η επιστροφή στην Βωβούσα μέσα από γρήγορα κατηφορικά κομμάτια είναι διασκεδαστική και διώχνει την όποια κούραση. Μόνη προσμονή πλέον μια βουτιά στα δροσερά νερά του Αώου.
Τα 56km της δεύτερης μέρας με τα 1473m θετικής υψομετρικής και η σκόνη των ημερών έκαναν εκείνη τη βουτιά αλησμόνητη.
Photo Credits: George Detsis | Vovousa Festival 2020
Στον επίλογο της ποδηλατικής μας βόλτας καταλήξαμε πως το Ζαγόρι και όλη η περιοχή που περικλείεται από το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου με τη γρήγορη εναλλαγή του τοπίου, από βουνό σε ποτάμι είναι ιδανική για τέτοιου είδους ήπιες εναλλακτικές μορφές τουρισμού δίνοντάς την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την σπουδαία ιστορία των χωριών μας και τις φυσικές ομορφιές που δεν είναι γνωστές, να δώσουμε παράλληλα και την ευκαιρία γνωριμίας με τα τοπικά προϊόντα και τα έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στα βάθη των αιώνων. Γιατί όταν ένας άνθρωπος διασχίζει μια περιοχή πάνω σε ένα ποδήλατο, μέσα από βουνά, ποτάμια και κοιλάδες, γίνεται αδιαμφισβήτητα ένας από τους πιο αξιόπιστους πρεσβευτές των τοπικών αξιών και του ανθρώπινου και φυσικού δυναμικού που κρύβει κάθε περιοχή.
Φέτος η αναβολή του «Protect Aoos» ΜΤΒ Ultra και οι προσαρμογές στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Βωβούσας δεν στάθηκαν εμπόδιο προς τους φίλους του Αώου στο να συνεχίσουν τον δίκαιο αγώνα για την προστασία του αγαπημένου ποταμού. Η μάχη συνεχίζεται όσο υπάρχουν συμφέροντα που αδυνατούν να αντιληφθούν το μεγαλείο που περικλείει ο Αώος στην πορεία του.
Μια μάχη, για την προστασία του Αώου, στην οποία θα είμαστε παρόντες και κάθε φορά περισσότεροι.
Ελάτε λοιπόν κι εσείς!
